Robotik Rehabilitasyon
Felç, omurilik yaralanması, travmatik beyin hasarı, serebral palsi, Parkinson hastalığı, Multipl skleroz gibi nörolojik veya bel ağrısı, kalça-diz protez, ön çapraz bağ, menisküs cerrahileri gibi ortopedik nedenlerden dolayı yürüme fonksiyonunu kaybetmiş hastaların Lokomat yardımıyla bu fonksiyonunu yeniden kazandırmayı veya yürümesini düzeltmeyi hedefleyen bir fizyoterapi ve rehabilitasyon modalitesidir. Tedaviden sonra yardım bağımlı her 5 felçli hasta elektromekanik cihaz ile tedavi edilirse yürüme fonksiyonunu yeniden kazanabilir.
Bilgisayara destekli kinematik yürüme robotu olarak isimlendirilen Lokomat yürüme fonksiyonunun kısmen veya tamamen kaybetmiş hastalarda tekrar yürüme fonksiyonunun kazanılmasına yardımcı olmak amacıyla kullanılan robotik sistem bir tedavi yöntemidir.
İki ana bölümden oluşan Lokomatın birinci bölümünde hasta yürüme bandı üzerinde ayakta dik şekilde askıya alınır ve robota dış kayışlar yardımıyla bacaklarından bağlanır. Hastanın ağırlığı önceden yapılan muayene sonucunda askılar ve robot yardımıyla belirli oranlarda azaltılır. Vücut ağırlığının hangi oranda robot tarafından destekleneceği belirlendikten sonra yürümeye hastanın katkısının ve cihazın katkısının ne oranlarda olacağı fizyoterapist tarafından değerlendirilir.
İkinci bölümde ise bilgisayar kontrollü robot parçaları ile hastanın bacaklarına kalça ve diz eklemleri referans alınarak bantlarla desteklenir. Yürüme başladığında bacaklar doğal yürüme fonksiyonunu yapacak şekilde hareket ettirilirken, robot parçalar üzerindeki alıcılar vücudun harekete cevabını değerlendirerek bilgisayara aktarır. Bilgisayarda oluşturulan grafiksel veriler yardımıyla hastanın yürümenin hangi aşamasında ve ne düzeyde problem yaşadığı belirlenir. Bilgisayarla bacaklardaki eklemler sürekli kontrol edilirken, robot hastanın bacaklarını doğal yürüme sırası ile hareket ettirir.
Hasta doğal yürüme paterni içindeyken Lokomat işleyişine devam eder, ancak yürüme fonksiyonu bozulma gösterdiği zaman Lokomat uyarı verir veya durur. Eklemler üzerinde yer alan güç ölçüm alıcıları hasta ile Lokomat arasındaki etkileşimin uyumlu olup olmadığını sürekli kontrol altında tutmaktadır.
Dolayısıyla bu da hastanın hem görsel hem de motor cevabını kontrol etmesi için beynine devamlı sinyaller gönderir. Böylece fonksiyon açığa çıkartmak için görevli olan kaslar beyinden gelen sinyallere gerekli cevabı Lokamat ile yapılan tekrarlı yürüme hareketi ile gösterecektir. Hastalık nedeni ile bozulmuş beyinden gelen sinyal akışının yeniden kazanılmasına, beyin ve omuriliğin birlikte çalışmasına, hastalık veya yaralanma nedeniyle kesilen sinyal iletiminin yeniden oluşmasına yardım eder.
Beyin ve omurilik problemlerine sahip hastalarda lokomat tedavisi omurilik ve bacaklar arasında olan refleks arkın yeniden oluşmasını sağlayarak, normal ve doğru yürüme hareket paterninin tekrarlanması, sinirleri uyararak omuriliğe yürümeyi nasıl başlatacağını ve devam ettireceğini yeniden hatırlatmaktadır. Lokomat tedavisi ile bacaklardan gelen duyusal uyarılar ve görsel algı ile birlikte beynin yeniden organize olmasını ve adaptasyon yeteneğini kazandırarak beyinde yürümeyi sağlayan bölgelerdeki zarar görmüş hücre gruplarının görevlerini başka beyin hücre grupları öğrenir.
