2024 Yılı Bütçesinde Tasarruf Deprem Harcamalarından mı Yapıldı?

“`html

Ozan Bingöl

2024 yılını geride bırakmamızın ardından, 15 Ocak 2025 itibarıyla geçen yıla dair bütçe performansları gün yüzüne çıktı. Bu süreçte, bütçe açıkları ve faiz ödemeleri Cumhuriyet tarihinin en yüksek seviyelerine ulaştı.

2024 yılı merkezi yönetim bütçe açığı, toplamda 2 trilyon 106,1 milyar TL olarak kaydedildi. Faiz dışı açık ise 835,7 milyar TL seviyesine ulaştı. Yıl için belirlenen bütçe projeksiyonlarına göre bütçe açığının 2 trilyon 651,9 milyar TL, faiz dışı açığın ise 1 trilyon 397,9 milyar TL olması bekleniyordu. Bu veriler, bütçe açığının tahmin edilen rakamların 545,8 milyar lira altında gerçekleştiğini gösteriyor.

Bütçe açığının beklentilerin altında kalması ilk bakışta olumlu bir gelişme olarak değerlendirilebilir. Ancak burada önemli olan, açığın hangi kalemlerdeki tasarruflarla bu seviyeye çekildiğidir.

Vergi Uzmanı Ozan Bingöl

13 Mayıs 2024’te Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde “Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi”ni tanıttı. Birçok tasarruf tedbiri kamuoyuyla paylaşıldı. Ancak bu tedbirlerin hayata geçirilip geçirilmediği ve hangi harcama kalemlerinde tasarruf yapıldığı kritik bir noktadır. Aşağıdaki veriler bu sorunun yanıtını verecektir.

Mal ve Hizmet Alımları bütçe tahmininin %110 oranında gerçekleşti.

Kamuda yapılan harcama disiplinine yönelik alınan tasarruf tedbirleri çerçevesinde, mal ve hizmet alım ödeneklerinden %10’luk bir kesinti yapılması öngörülmüştü. Ancak, 2024 yılı merkezi yönetim bütçesi sonuçları incelendiğinde, mal ve hizmet alımlarının başlangıç ödeneğinin %110’unu aştığı görülmektedir. Bu durum, bütçe disiplininin sağlanamadığını ve harcamaların arttığını göstermektedir.

Temsil Tanıtma Giderleri %25 azaltılacak denildi, %29,9 arttı.

Sayın Cevdet Yılmaz tarafından yapılan sunumda, temsil ve tanıtma ödeneklerinde 2024 yılı için %25 kesinti yapılacağı belirtilmişti. Ancak, yapılan uygulamalara baktığımızda bu tedbirin yanlış yorumlandığı ortaya çıkıyor. Temsil ve tanıtma harcamaları, başlangıç ödeneğinin %29,9 oranında üzerinde gerçekleşmiştir. Geçmiş yıllarda da benzer sorunların yaşandığı tablolarla belgelenmiştir.

Son dört yılın verilerine baktığımızda, temsil ve tanıtma harcamalarının her yıl ödeneklerin çok üstünde gerçekleştiği görülmektedir. 2021-2024 arasındaki artış oranı %580 olarak kaydedilmiştir.

Makam aracı saltanatında frene değil, gaza basılmış.

Önceki Maliye Bakanlığı döneminde kamu taşıt giderlerini “çerez parası” olarak nitelendiren Sayın Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından sunumlarda “Kamuda tasarruf- Taşıtlar” başlığı altında yeni araç alımının üç yıl süreyle durdurulması gerektiği ifade edilmiştir. Ancak, bu tedbirin uygulandığına dair somut bir gelişme göremiyoruz. Tersine, birçok kamu kurumunda 2024 yılına kıyasla taşıt alımlarının arttığı gözlemlenmektedir.

Tasarruf Deprem Harcamalarından mı Yapıldı?

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 2024 bütçesinde depremle ilgili toplam 1 trilyon 28 milyar lira ayrıldığını belirtmiştir. Ancak, bütçe harcamalarının raporlanmasıyla ilgili herhangi bir detay kamuoyuyla paylaşılmamıştır. Bu durum, bütçe açıklarının açıklanan rakamların altında kalmasında deprem harcamalarındaki azalmanın rol oynadığı izlenimini yaratmaktadır.

Örneğin, 2024 yılı sermaye transferleri başlangıç ödeneği 720,8 milyar lira olarak belirlenmiştir. Ancak kaydedilen gerçekleşme tutarı bu ödeneğin 80,5 milyar lira altında kalmıştır. Bu durum, deprem bölgesine yapılması gereken harcamaların gereğinden az olduğunu düşünmemize neden olmaktadır.

Görünen o ki, merkezi yönetim bütçesinde mal ve hizmet alımları, taşıt alımları ve diğer kalemlerde gerekli tedbirler alınamamışken, deprem harcamalarından tasarruf yapılması, acil ve zorunlu olan harcamaların eksik kalmasına sebep olmuştur.

Yüksek bütçe açığı açıklamaları yapılırken, deprem mağdurlarının acil ihtiyaçlarının karşılanması gerektiği unutulmamalıdır. İkinci yıl dönümüne yaklaşan 6 Şubat Depremi mağdurlarının bir an önce sıcak yuvalarına kavuşturulması ve harcamaların şeffaf bir şekilde kamuoyuyla paylaşılması gereklidir.

Fikri takip önemlidir; 2024 yılı için deprem bölgesine ayrılan bütçe rakamlarının gerçekliğini sorgulamak, harcama sonuçlarının ne yönde olduğunu öğrenmek, halkın hakkıdır. Ayrıca, AFAD yönetimine yönelik de bir sorumuz var: Neden “afad.gov.tr/mali-tablolar” sayfasında yayımlanan mali tablolar 2023 Aralık ayından sonra güncellenmiyor? Bu dönemde önemli olan şeffaflık ve bilgi paylaşımı bir kez daha göz ardı ediliyor.

“`

Related Posts

Kınalı Eller Kadın Kooperatifi Musabeyli’de Hizmete Açıldı

Kilis’in Musabeyli ilçesinde kurulan Kınalı Eller Kadın Kooperatifi, depremzede kadınlara ekonomik ve psikososyal destek sağlamak amacıyla açıldı. Kooperatif, yerel ürünler üreterek satış yapmayı hedefliyor.

600 bin kamu işçisine ilk 6 ay için yüzde 24 zam teklif edildi

600 bin kamu işçisi için toplu iş sözleşmesi sürecinde hükümetten 3. teklif geldi. Buna göre ilk 6 ay için yüzde 24 zam teklif edildi. Diğer dönemler için ise gerçekleşen enflasyon oranında zam teklifi yapıldı.

Maaşlar 77 bin lira oldu! 6 ayda bir de zam gelecek

Türkiye’nin yalnıca iki noktasında bulunan Voestalpine fabrikası işçilerinin maaşları net ücreti belli oldu. İzmit’de ve Kocaeli’nni Çayırova ilçesi TOSB Otomotiv Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteren fabrikada işveren ile Birleşik Metal …

Turhal esnafı Melike Atalay’dan fuar planına sert tepki: Haksız rekabet ve gelir kaybı yaşarız

TOKAT / AHMET PASİNLİOĞLU Esnaf Odası Başkanı Melike Atalay’dan yapılan duyuruya göre, Turhal Belediyesi’nin ilçeye ait olmayan bir spor kulübünün haklarını satın alma finansmanını sağlamak amacıyla, esnafın görüş ve fikirleri alınmadan il içinden ve …

Zincir marketlerde bugüne dek görülmemiş uygulama

Zincir marketlerde ürün fiyatlarına yönelik dikkat çeken bir uygulama başlatıldı. Elektronik etiket sistemine geçilen bazı marketlerde, fiyatların anlık olarak değiştiği tespit edildi.

Yer: Balıkesir… Sıfır aldığı araçtan 1 yıl sonra ses gelmeye başladı! Servise götürünce hayatının şokunu yaşadı

Bir kişi 2023 yılında piyasada çok talep gören Çinli bir markanın SUV aracını satın aldı. Aracı 1 yıl kullandıktan sonra fren sisteminden gelen ses nedeniyle Balıkesir’de aracı servise götürdü. Servisten aldığı yanıtla hayatının şokunu yaşayan kişi soluğu Tüketici Hakem Heyeti’nde (THH) aldı. Tüketici Hakem Heyeti’nden dikkat çeken bir karar çıkarken, firma karara itiraz ederek tüketiciye dava açtı. Mahkeme ise yaşanan uyuşmazlığa son noktayı koydu. İşte detaylar…